Camera lưu lại những khoảng khắc trên đường từ những tính huống nhỏ cho đến những vụ lớn và còn là công cụ hữu hiệu giúp chủ xe và nhà chức trách.
Chúng ta đang sống trong một thế giới bị giám sát bởi camera, các phương tiện giao thông cũng vậy. Camera chế tạo để gắn trên xe được gọi là camera hành trình (dash camera hoặc dash cam). Bài viết này nói về camera hành trình cho ôtô vì sự đa dạng về tính năng của chúng bao trùm cả các camera dùng cho xe máy hoặc xe đạp.
Người sử dụng camera hành trình chủ yếu để có tư liệu khi xảy ra tai nạn trên đường. Tuy nhiên, ứng dụng của camera hành trình còn nhiều hơn thế. Một ứng dụng phổ biến là lưu giữ các sự kiện đặc biệt xảy ra bất ngờ trên đường, chẳng hạn như hình ảnh cuối cùng của chiếc máy bay Đài Loan khi lao xuống sông, do chiếc camera hiệu The Original Dash Cam (Canada) ghi lại cách đây một năm vào ngày 4/2/2015. Hoặc hình ảnh hiếm gặp khác, thiên thạch bốc cháy ở vùng Ural Mountains (Nga). Ghi lại video hoặc hình ảnh là chức năng chính của camera, nhưng chúng còn làm được nhiều hơn thế.
Tất nhiên, khi sở hữu camera hành trình, người mua sẽ phải trả nhiều tiền hơn cho chiếc có nhiều tính năng. Chức năng quay phim, chụp ảnh: camera thường có góc nhìn rộng, từ 120 độ trở lên để có thể bao quát được nhiều hình ảnh. Chất lượng video, ảnh tùy thuộc vào giá tiền, loại rẻ thì chỉ cung cấp video HD 720p trong điều kiện ánh sáng ban ngày, trong khi loại đắt tiền cho phép ghi hình Full HD vào cả ban đêm.
Chất lượng hình ảnh khá quan trọng vì hình ảnh không tốt sẽ không ghi được biển số của xe gây tai nạn rồi bỏ chạy. Các camera phổ biến ngày nay thường có kèm thẻ nhớ 8G (đủ cho khoảng 2 giờ video 720p) và hỗ trợ thẻ nhớ 32G, loại tốt thì hỗ trợ thẻ nhớ đến 64G hoặc 128G.
Tuy nhiên, ta chỉ cần thẻ nhớ 32G là đủ vì thẻ này có thể ghi được 5 giờ video Full HD. Vậy nếu ai mua camera hành trình với mục đích lưu bằng chứng khi tai nạn thì nhớ chọn loại có thể ghi được hình tốt trong điều kiện ánh sáng hạn chế vào ban đêm.
Ghi hình liên tục (loop recording): là chế độ cho phép khi thẻ nhớ đầy thì camera tự xóa bớt các đoạn ghi cũ nhất và ghi đè các hình ảnh mới. Theo đó, camera chia video thành các phần dài 3 phút, 5 phút… các đoạn cũ nhất sẽ được ghi đè bởi các hình ảnh mới.
Giả sử có thẻ nhớ 32G, thiết lập video Full HD thì bạn luôn chắc chắn rằng 5 giờ cuối cùng đã được lưu trong thẻ nhớ. Nhờ chế độ loop recording mà không cần lo lắng xóa bỏ các video cũ hoặc mua thẻ có dung lượng lớn.
Bảo vệ hình ảnh (file lock): khi kích hoạt chế độ này, các hình ảnh được lưu giữ sẽ được bảo vệ và không thể xóa đi hoặc bị ghi đè, rất hữu ích khi xảy ra tai nạn hoặc có hình ảnh quý hiếm.
Cảm biến shock (G-sensor): cho phép cảm nhận được vụ va chạm, khi đó chế độ bảo vệ hình ảnh sẽ được kích hoạt tự động. Trên đây là những tính năng cơ bản của camera hành trình với vai trò là thiết bị ghi tư liệu đề phòng tai nạn.
Còn có một số tính năng khác, tùy thuộc vào giá tiền của camera.
Theo dõi hành trình qua GPS (GPS track): camera cần có antenna thu phát tín hiệu GPS để ghi lại lộ trình của xe.
Cảnh báo tốc độ: dựa vào GPS để đo tốc độ của xe, phát tín hiệu cảnh báo nếu xe chạy quá tốc độ do người dùng thiết lập, chẳng hạn thiết lập 50 km/h là tối đa trong thành phố, 100 km/h là tốc độ tối đa ở đường cao tốc.
Cảnh báo va chạm (collision warning): cảnh báo nguy cơ va chạm với xe phía trước.
Cảm biến chuyển động (motion detector): khi xe đậu, cảm biến phát hiện các chuyển động và tự kích hoạt ghi hình. Chức năng này hữu ích vì nó có thể ghi lại hình ảnh xe khác va chạm vào xe bạn khi xe bạn đang đậu ở bãi xe, hoặc có chức năng như camera an ninh ghi lại hình ảnh kẻ đột nhập vào chỗ đậu xe trong nhà riêng... Thiết bị cảm ứng này có thể cảm nhận sự tăng hoặc giảm tốc độ đột ngột và dẫn tới tai nạn.
Cảnh báo chạy chệch làn đường (Lane Departure Warning): khi chạy lệch khỏi làn đường mà không có tín hiệu chuyển làn.
Cảnh báo mệt mỏi (Driver Fatigue Alarm): camera phát cảnh báo định kỳ hoặc khi cảm nhận được hình ảnh mệt mỏi của tài xế.
Các chức năng khác: cảnh báo có người đi bộ, phát hiện đèn xanh đèn đỏ, nhắc nhở bật đèn pha, kết nối wifi...
Pin: thường thì camera hành trình hoạt động dựa vào nguồn điện của xe. Pin của bản thân camera hành trình có dung lượng không cao, chỉ hoạt động khoảng 20 - 30 phút trở lại.
Camera hành trình còn khác nhau ở các đặc tính khác, chẳng hạn như màn hình lớn hay bé, độ phân giải cao hay thấp, có cảm ứng hay không. Ngược lại, có loại còn không có màn hình theo dõi, chẳng hạn như các camera hành trình của BlackVue...
Một số camera được chế tạo theo bộ, gồm một camera trước gắn ở kính lái và một camera sau gắn ở kính sau. Có loại camera gồm 2 ống kính tách biệt có thể hướng về 2 phía khác nhàu tùy thích, chẳng hạn như mẫu 4SK606C của The Original Dash Cam. Có loại được tích hợp luôn vào gương chiếu hậu…
Nhìn chung, các loại xe hạng sang thường có sẵn luôn camera trước và sau với đầy đủ các tính năng. Để chọn camera tốt, cần chọn nhà phân phối có uy tín và chọn thương hiệu tốt, cố gắng tránh hàng Trung Quốc không rõ nguồn gốc. Với thương hiệu tốt, ngoài sự đảm bảo về chất lượng từ những chi tiết nhỏ cũng như các phụ kiện hoặc sự tiện dụng của phần mềm.
Người tiêu dùng được đảm bảo chế độ bảo hành cũng như hỗ trợ khách hàng hoặc trả lại hàng sau khi sử dụng một thời gian ngắn mà cảm thấy không phù hợp. Một phương pháp chọn lựa là dựa vào các trang bán hàng có uy tín của Mỹ, Canada hoặc châu Âu.
Chẳng hạn, khi tìm thấy các thương hiệu bán trên trang Best Buy của Mỹ thì có thể tạm thời yên tâm về các thương hiệu đó (dù là Made in China). Lưu ý là bản thân các hãng bán hàng uy tín cũng có loại hàng ký gửi (marketplace) mà chất lượng cần phải tìm hiểu kỹ. Nguồn gốc rõ ràng là yếu tố quan trọng để gián tiếp đánh giá chất lượng, và cũng là thứ mà các mẫu camera Trung Quốc cố tình nhập nhèm đánh lừa người mua.
Đối với loại có thương hiệu tốt, mọi thứ sẽ rõ ràng từ tên hãng sản xuất, model, hướng dẫn sử dụng, thông tin hỗ trợ và bảo hành, thậm chí cả mã sản phẩm của camera ghi rõ ràng để giúp người mua đăng ký sản phẩm… tức là minh bạch như điện thoại iPhone hoặc Samsung.
Có một số thương hiệu tốt như Papago, Garmin, DOD, The Original Dash Camera, ThinkWare, BlackVue, Uniden… Hãng DOD (Đài Loan) thậm chí còn khuyến cáo người dùng mua những loại thẻ nhớ mà họ biết chắc chắn là hoạt động tốt với camera mà họ sản xuất.
Chất lượng và tính năng thường tương đương với giá thành. Hiện nay, các camera có chất lượng chấp nhận được và chức năng căn bản thường có giá khoảng 100 USD, loại có chức năng phong phú hơn thì có giá trung bình 200 USD. Những loại có đủ chức năng, có phần mềm thông minh và tương tác tốt với tài xế thì giá còn cao hơn nữa, từ 300 USD trở lên.
Nhiều loại camera giá thấp nhưng quảng cáo có hình ảnh cực tốt, thậm chí hình ảnh chất lượng cao vào ban đêm nhưng thực tế không phải vậy. Nếu muốn mua camera với chất lượng khá ở mức giá trung bình thì tốt nhất là nên viết thư cho ông già Noel và đợi tới ngày Giáng Sinh để nhận quà.
Làm thế nào để chọn được camera phù hợp? Người sử dụng cần dựa vào nhu cầu và túi tiền để quyết định. Xuất phát từ nhu cầu căn bản nhất là lưu trữ hình ảnh khi va chạm thì các camera hiện nay có khả năng cho hình ảnh vào ban ngày mới chấp nhận được . Còn nếu muốn có nhiều hình ảnh đẹp mọi lúc mọi nơi và trải nghiệm thêm vài tính năng nâng cao thì nên chọn các camera hạng trung, đây có lẽ là lựa chọn phù hợp nhất trong điều kiện giao thông Việt Nam hiện nay.
>>> Tài xế Việt có nên lắp camera hành trình cho xe hơi
